Khi bạn nhận được lá thư này, có lẽ tôi và các học viên của Mở vừa kết thúc một buổi tốt nghiệp sướt mướt cực cháy. Bằng cách nào đó, tôi đã bắt đầu thực hiện bài này từ tuần trước, linh cảm thao thúc tôi chuẩn bị cho một dấu mốc quan trọng.
(Mạn phép mượn word-play của một bạn học viên WOTN7 làm tựa đề bài viết.)
ĐKM.
Sau hôm nay, Mở thật sự đóng.
Rồi sao nữa?
Tôi từng nhìn Mở như bao tổ chức bán khoá học khác.
Ký ức về Mở khi đó khá mờ nhạt. Chỉ nhớ hồi làm edtech, tôi tìm hiểu về Butter, thì thấy Mở đã sử dụng từ lâu. Một tổ chức như Mở, rất có thể đã là khách hàng tiềm năng của tôi khi ấy. Nhưng chỉ đến khi mang trên mình cái mác ‘đã học Mở’ như chiếc áo merch mà bọn tôi chuyền tay nhau, tôi mới thật sự cảm nhận được những giá trị mà Mở đem lại, cùng với những sự khác biệt về cách vận hành một tổ chức giáo dục.
Tôi đã đi từ một cư dân mạng lướt vội qua những bài viết Tùng kêu gọi mọi người học blogging các khoá đầu tiên, đến một blogger ngồi viết những dòng này trước thềm tốt nghiệp Mở.
Không phải một lò luyện thi, một trung tâm gia sư nào.
Cũng chẳng phải một công ty giáo dục to bự với chuỗi phòng học offline trải khắp các thành phố lớn.
Chỉ là Mở. Ở đó. Online.
Nhưng mọi thứ về Mở chưa bao giờ là không thật. Thậm chí “thật” hơn mỗi ngày. Sau mỗi dịp live class. Mỗi buổi gặp nhau. Mỗi lời mời tham gia chia sẻ cùng cộng đồng. Mỗi tin nhắn check in nhau giữa các cựu học viên hỗ trợ.
Thế giới mạng là ảo, nhưng kết nối Mở là thật.
Những thứ tôi học từ Mở và anh em đồng-Mở từ khắp Việt Nam, thậm chí khắp các quốc gia khác nhau trên thế giới, có thể được trải dài trong một bản luận văn tốt nghiệp của một em thực tập sinh chập chững đi làm.
"Dù ở độ tuổi nào thì nếu hôm nay vẫn còn cơ hội thì chúng ta vẫn có thể học một điều gì đấy mới từ nhau." - trích chị Minivan—
Tháng Ba, 2024. Tôi, đăng ký Writing On The Net, gói Chim Sớm.
Tháng Năm, 2024. Tôi, chuyển khoản chốt đơn Học Cách Học.
Tháng Sáu, 2024. Tôi, chập chững học Mở.
Hằng năm cứ vào cuối thu 🍂, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của
buổi tựu trườnglớp học Mở.
Thực tế vả vào mặt tôi đôm đốp. Dù ở trong giai đoạn khoảng nghỉ của công việc, tôi vẫn thoi thóp khi đã tham gia cả hai khoá của Mở cùng một lúc. Nhưng những gì nhận được, dĩ nhiên vượt xa những lợi ích liệt kê trên landing page khoá học mà Mở đem lại. Những vất vả tan biến, chỉ còn lại những bài học, những kết nối, và những đau đáu trong lòng về một cộng đồng từng sôi động.
—
Tôi khá trăn trở khi nghĩ rằng mình muốn viết gì đó cho Mở, thậm chí từ trước khi nghe tin Mở đóng. Nhưng chả lẽ cứ khen mãi thì mọi người cũng chán.
Làm giáo dục tử tế thì cộng đồng sẽ ra đời.
Ra đời xong làm gì thì còn tuỳ thuộc vào mình.
Tôi không nhớ ai đã nói mấy câu này. Chỉ biết tôi đã ghi nó vào trong kho Obsidian khi nung nấu viết một bài cho Mở. (Nếu bạn là chủ nhân của câu quote trên, hãy cho tôi hay bên dưới comment nhé)
Khi bạn đem lòng yêu một thành phố, dễ là vì, bạn yêu những con người của nơi ấy.
Vậy khi bạn quý mến một tổ chức, có phải vì bạn đã trót phải lòng những con người ở đó chăng?
Mở chẳng phải đa cấp, nhưng ai vào Mở rồi cũng bị lùa gà thu hút.
"Mọi người hiểu lầm vanmini là biên chế Mở cũng được, I love it.
Nhờ Mở mà tôi có được mọi người thế này cơ mà :3" - trích chị MinivanCó lẽ trong vô thức, tôi cũng tưởng (hoặc muốn) mình thuộc biên chế Mở.
Chẳng cần một bản hợp đồng nào chứng minh, chúng tôi — trên tinh thần những cổ động viên hỗ trợ Mở vô điều kiện — đã tự hào khi được giúp Mở hoàn thành những checklist cuối cùng trước quãng chuyển giao: Mở đóng.
Mở để lại một legacy, và chính chúng tôi sẽ phải tiếp tục cái legacy đấy.
Không phải tôi không dịch được từ legacy, mà tôi thích để nguyên từ đó vì chả hiểu sao nghe nó có sức nặng hơn?!
Còn chúng-tôi là ai, tôi sẽ để bạn tự định nghĩa.
#1 - Legacy về cách một tổ chức (nên) vận hành
#1.1 Câu chuyện xây sản phẩm
Mở là một trong những dự án giáo dục tôi biết vận hành việc tổ chức khoá học và đào tạo học viên không khác mấy với cách một công ty công nghệ xây dựng sản phẩm.
Mở xuất thân với đa dạng các khoá học khác nhau từ public speaking, viết phản tư, ghi chú và quản lý kiến thức,… để rồi cải tiến và chọn lọc liên tục để cho ra một package sản phẩm cô đọng hơn, phù hợp với nhu cầu của thị trường lẫn học viên. Trong đó, không thể kể đến là Writing On The Net, với tổng số lượng lên đến 1000 học viên sau 2 năm vận hành, giúp cho rất nhiều baby writers ra đời, tiếp tục nhân rộng hành trình tạo ra giá trị cho những người xung quanh họ.
Một học viên đi học, sẽ thấy nào là workspace, community, email newsletter… và đôi lúc có hơi thấy “ngộp”. Nhưng nào đâu biết, đằng sau đó là cả một hệ thống trải nghiệm học tập được tối ưu hoá liên tục. Cũng như đằng sau 1000+ slide bài giảng được nối truyền từ khoá này sang khoá khác, là hàng giờ nỗ lực sửa slide đến nửa đêm của những người đồng hành, để tạo ra phiên bản hoàn thiện nhất. Với mục tiêu là học viên được tận hưởng thành quả là nội dung tốt nhất có thể, và chỉ có thể tốt hơn nữa nếu Mở không đóng.
Công ty sản phẩm ship tính năng, Mở ship nội dung và trải nghiệm.
User Experience mà Mở cung cấp không chỉ nằm ở chuyện gỡ rối vấn đề kỹ thuật, quản lý trải nghiệm ở trong cộng đồng lẫn lớp học trực tuyến, mà còn là trải nghiệm của những thành viên cốt cán hỗ trợ.
Với Mở, có lẽ retention ý nghĩa nhất, là retention từ cựu học viên. Khi họ trở thành SSL của khoá tiếp theo, trở lại với chức danh Superstar Alumni aka power users, sẵn sàng giúp đỡ hành trình onboarding của các bạn mới mượt mà hơn.
Mở xây dựng một sản phẩm đủ tốt, có thể không phải từ giây phút lớp học đầu tiên được tổ chức. Nhưng cứ từng chút một, sản phẩm của Mở chỉ có thể trưởng thành hơn, cùng với tốc độ trưởng thành của cộng đồng.
Mở tạo ra sản phẩm mà hầu như bất cứ người dùng nào cũng tự hào khi được sở hữu, và trải nghiệm. Mở là sản phẩm giáo dục hiếm hoi với đánh giá 5 sao tràn đầy Internet, mà chẳng phải bỏ ra một đồng chi phí cho KOL/KOC nào. Đánh giá thì trải rộng từ người dùng mạng xã hội lowkey nhất, cho đến những creator trăm nghìn view trên Tiktok. Mở cứ thế để lại những giá trị từ hữu hình đến vô hình, mà chắc không một release note nào có thể mô tả hết được.
Mở khiến một học viên ngẫu nhiên như tôi, có thể dành thời gian viết feedback hay trả lời những câu hỏi khảo sát dài cả trang giấy, miễn điều đó giúp sản phẩm của Mở trở nên tốt hơn. Dù tôi đã chẳng quen biết gì với co-founders thời gian đầu biết đến Mở.
#1.2 Sự kết hợp của strength partners
Tổ chức nào cũng cần sự phối hợp ăn ý giữa những thành viên của ban điều hành, giữa các đội nhóm, các đồng đội trong cùng phòng ban, lẫn giữa các đối tác với dự án làm cùng công ty. Cách Mở chọn người đồng hành, cùng tâm linh không kém cách một công ty tuyển ban lãnh đạo. Những người đồng hành không chỉ cần năng lực và chuyên môn, mà còn cần sự bổ trợ hợp lý cho những khiếm khuyết của nhau, hay giúp nhau khiến điểm mạnh của người còn lại được phát huy một cách bùng nổ nhất.
Tại Writing On The Net là một môi trường cực kỳ lý tưởng để bạn hiểu concept về sự kết hợp giữa các strength partners, mà không cần định nghĩa bổ sung.
2 người đồng hành, 2 cách tư duy, 2 phương pháp tiếp cận vấn đề khác nhau.
Một người có thể rất sáng tạo và mong muốn được bay nhảy trong cái tầm nhìn vạn năm ánh sáng của họ, với trực giác thông suốt biết khán giả sẽ thấy chạm ngay khi nói về điều gì. Người còn lại có thể rất tỉ mẩn nhìn thấu từng lỗ hổng logic của từng chiếc slide, từng biểu đồ, thông điệp trong mỗi bài giảng có tổng số slide lên đến hơn 150.
Họ vẫn làm được, và cùng nhau làm tốt. Bởi lẽ,
và (2 người đồng hành của WOTN) đã luôn nỗ lực thấu hiểu nhau, thấu hiểu thế mạnh tự nhiên của đối phương, và cùng giúp nhau trung hoà sự khác biệt theo chiều hướng tích cực nhất có thể. Có lẽ, đằng sau những phản biện và thách thức là nỗi lo lắng tột cùng cho thời gian và độ hiểu của học viên, đằng sau ý tưởng và con chữ múa may là sức ảnh hưởng vô cùng chỉ trực chờ được phát tán.Chemistry ban đầu luôn cần thiết. Nhưng làm sao để giữ vững chemistry đó trong suốt chặng đường đồng hành cùng nhau, là constant effort từ cả 2 phía. Bộ đôi 2T này đã giúp tôi đã học về strength partners như thế đấy.
#2 - Legacy về trải nghiệm lớp học trực tuyến
Tôi đã từng cảm thấy chuyện một người tận hưởng trải nghiệm học online là rất khó trong lúc làm edtech. Những ngày “dự giờ” lớp học online của các thầy cô, các bạn gia sư; những buổi làm user interview từ 1-1 đến focus group; những lần khảo sát nhu cầu và pain points từ người dùng khiến tôi hiểu thêm về ngành giáo dục, nhưng cũng vô thức khiến tôi nản.
Đến khi học Mở, tôi như được bồi đắp thêm niềm tin vào giáo dục trực tuyến, đặc biệt càng thêm niềm tin vào các sản phẩm công nghệ góp phần vào đó. Như cách Mở bet on Butter, tin rằng Butter sẽ góp phần x5 x10 độ hứng thú của học viên trong một lớp học online.
we’ve shown a lot of people that online learning can be awesome. - trích founder’s journal #4: the end, Akwaaaba Tung
Tôi biết, có nhiều thầy cô ngoài kia, còn quan ngại về chuyện dạy online. Nhiều instructor, đành trả tiền cho Zoom hay Google Meet vì doanh nghiệp lớn và sự ổn định cao, nhưng không thật sự hài lòng. Nhiều những học viên, lo ngại khi khám phá một ứng dụng còn quá mới trên thị trường, nhưng cũng đồng thời than phiền vì trải nghiệm học online chán hay thiếu tương tác. Chúng tôi học được nhiều từ Mở, không chỉ từ khía cạnh học viên, mà còn dưới góc nhìn của những người đứng lớp.
Mời bạn đọc thêm về trải nghiệm học trực tuyến tại Mở:
Hi vọng kết Mở này sẽ lại mở ra thật nhiều cảm hứng cho ngành giáo dục, vì một tương lai rộng mở hơn của giáo dục trực tuyến. Cảm ơn Mở vì những tâm huyết và quyết tâm đổi mới, quyết tâm khác biệt.
#3 - Legacy về giá trị cộng đồng
#3.1 Nỗ lực trở nên tốt hơn, mỗi ngày, cùng nhau
Học cùng cộng đồng là một khái niệm không mới, nhưng trải nghiệm này chỉ thật sự được amplify khi chúng tôi vào Mở. Mọi người tôn trọng sự khác biệt của nhau, bất kể ngọn ngành, vùng miền, sở thích, năng lực, đam mê. Nếu như Bạn Mở là một con người thực thụ, hẳn Bạn Mở có Connectedness và Developer, đưa mọi người trong cộng đồng đến gần nhau hơn, rồi lại cùng nhau tiến xa hơn nữa. Kudos lẫn nhau. Học từ nhau. Cảm thông cho nhau. Trưởng thành lên cùng nhau, mỗi ngày.
Thành quả lớn nhất của Mở là nhìn thấy mọi người học được từ nhau.
Mong mọi người sẽ tiếp tục học, tiếp tục viết, tiếp tục lớn cùng nhau trong cộng đồng này. (Tùng, Mở’s Co-founder)
Luận điểm này, chắc tôi không cần nhiều lời nữa, vì cộng đồng đã nói đủ:
Hành trình cùng WOTN 7: Đồng thời khép lại, và cũng tiếp tục mở ra
Chuỗi bài mini nhân ngày Mở (tạm) Khép - P1
Bức thư gửi một người bạn lần đầu gặp, kể về cộng đồng Mở
Và rất nhiều bài viết khác dưới hashtag #wotn & #hch
Dưới đây là một vài câu hỏi reflection cho các đồng-Mở. Có lẽ sẽ thích hợp để ngẫm lại sau một chặng đường đồng hành cùng nhau, đặc biệt sau buổi graduation ở hai đầu cầu Sài Gòn & Hà Nội.
Bạn cảm thấy như thế nào lúc nghe tin MỞ sẽ dừng lại?
Nếu phải quên đi tất cả mọi thứ về MỞ, chỉ còn sót lại một ký ức thì ký ức đó sẽ là gì với bạn? Tại sao nó lại có ý nghĩa như thế?
Bạn có nghĩ là khi MỞ dừng lại, những ý nghĩa đó cũng dừng lại không?
Bạn nghĩ điều gì tạo nên những giá trị đó của MỞ?
Bạn có muốn tiếp tục những giá trị đó không? Nếu có, bạn sẽ nghĩ mình có thể làm như thế nào? Bạn nghĩ mình có thể gặp khó khăn gì trên hành trình đó?
Bạn sẽ muốn nói điều gì với những bạn đồng-MỞ (cùng học MỞ) của mình? (Vì chúng mình sắp kết thúc một hành trình rồi, bạn có điều gì muốn nói với những bạn đã/đang học cùng với mình không?)
(Credit goes to BTC)
#3.2 Sự nhìn nhận bản thân, bên trong chính mỗi người
Cuối cùng thì, Mở giúp chúng tôi củng cố bài học là mình, niềm tin vào bản thân và impact mà một người muốn để lại cho thế giới.
Mở giúp mình định hình mình muốn trở thành ai, và mình muốn là người như thế nào.
(Học viên ẩn danh)
Mỗi người nhận ra một chút ít về họ hơn qua thời gian lớn cùng cộng đồng.
Chúng tôi không chỉ thu nạp kiến thức từ nhau, mà còn phóng chiếu sự hiểu về bản thân qua cách tương tác với nhau trong lớp học, và chứng kiến chặng đường mỗi người đi trong cộng đồng và ngoài thế giới. Chúng tôi học cả từ những trăn trở của nhau khi làm nghề, làm người, làm một cá nhân trong một cộng đồng rộng lớn.
Nhìn mọi người, để rồi nhìn thấu mình hơn.
Nhờ có Mở.
Sứ mệnh của Mở không chấm dứt sau hôm nay. Tất cả những legacy nói trên cũng vậy.
—
Bạn chưa kịp học Mở? Hiểu về Mở qua hai bài hát dưới đây:
Đoạn kết Mở:
To Mở, my forever ‘too good to be true’
Là một người từng hoạt động nhiều năm trong lĩnh vực marketing, tôi biết thương hiệu nào làm ra cũng mong có WOM (word of mouth) & UGC (user-generated content) với chi phí 0 đồng. Nhưng chỉ đến khi tự mình đóng góp thứ nội dung kiểu như này, tôi mới thấm nhuần điều gì thật sự khiến cho một người dùng tự chia sẻ về sản phẩm và thương hiệu mà họ yêu thích.
Có chăng, tôi cũng chỉ đang cố gắng chia sẻ những gì dốc ruột nhất, tại thời điểm phù hợp, cho người phù hợp. Mong bạn không nhìn cái blog này như một trang quảng cáo hay review khoá học. Dù tôi rất hi vọng ngày nào đó trong tương lai, tôi lại được tự hào lần nữa gắn link affiliate cho Mở.
Cảm ơn Mở vì đã cho tôi biết đến:
Chloe. yes, tôi vẫn sẽ chơi với bạn kể cả khi bạn không viết nữa. no, tôi vẫn sẽ lầy lội khi bạn bắt tôi bỏ điện thoại xuống & đi ngủ sớm. bao chau. oh I don’t think I need more words to say how grateful I am to get to know you, your creativity and your heartwarming hugs. anh Nguỵ. thank you for bringing the dedicated rapper and writer & film lover in you to Mở people. Only Pear Pressure. cô giáo nào cũng sẽ cần 1 Lớp Phó Học Tập level chuẩn chỉnh & đôi khi cợt nhả cỡ em trở lên. nhắc đến cô giáo, chắc chắn không thể thiếu cô giáo Hương Tr. cảm ơn chị vì đã rủ rê bọn em #VietDeuCungHuong #VietTiepSuc, nên chúng ta có bài viết này, ở tuần thứ 4 của thử thách. oh and Phanh of course. cảm ơn em luôn luôn react tin nhắn Discord của mọi người. more & more people have felt heard and seen in this community, thanks to you. chị Minivan. I really hope to buy you the best matcha latte in saigon one day ạ, or I’d come to Hanoi để được ẵm Muối Tiêu & trò chuyện cùng chị. anh Thông. you’re so so brave to show yourself more to the community & become an SSL. Hương Đỗ. I’d love to hear your soothing voice IRL, and I hope love to see you write more, perhaps on Substack so I can give more restack to you. anh Bryant. more people need to hear your feedback and realize how amazing they are (and you are). and so many other hooman that I’ve learnt a lot from and/or feel connected with. your presence matters. not just for this community, but also for those around you.
Dành riêng 1 dòng cho Fuong & Tùng. Cảm ơn 2 bạn, vì đã Mở. Sau Mở thì tôi thật sự tin, ai cũng nên có 1 Akwaaaba Tùng & 1 Do Fuong trong đời. Vì vô số lý do.
Let’s keep learning, keep writing, keep growing together.
Cảm ơn bạn vì đã ghé qua, tôi sẽ quay trở lại vào tuần sau 🤟
—
Hân, đã học Mở.
ây gùuu I can feel những cảm xúc đong đầyyy, thanks for touching words 😭😭
Một bài viết rất chạm từ title cho đến nội dung. 💯. Im also honored to be a part of Mở altogether with such amazing hooman. 🤟🏻